Özet

Ayçiçeği ülkemizde ve dünyada en önemli bitkisel yağ bitkilerinden olup, aynı kaynaktan gelen CMS (Sitoplazmik Erkek Kısırılık) kullanımı nedeniyle, son yıllarda klasik ıslah metotlarıyla geliştirilen ayçiçeği hibritlerde beklenen verim artmamaktadır. Yüksek verim için mutlaka moleküler ıslah metotlarını kullanarak yapılacak türler arası melezlemeler ile, yabani türlerden yeni genotip kaynaklara ihtiyaç vardır. Yeni geliştirilen moleküler ıslah metotlarından in vitro kültürü, genetik transformasyon ve PCR (Polymerase Chain Reaction) (Polimeraz Zincir Reaksiyon), RFLP (Restriction Fragment Length Polymorphism) vb. moleküler markır teknikleri, ayçiçeğinde başarıyla kullanılmaktadır. Yapılan moleküler ve biyoteknolojik çalışmalar ile, ayçiçeğinin genetik soy ağacı ve haritası çıkarılmış, kültürü yapılan ayçiçeğinin orijini belirlenmiş, diğer türlerden ayçiçeğine yabancı genlerin aktarılması ve anter veya mikrospor kültürüyle double haploidlerin elde edilmesi son yıllardaki ayçiçeği moleküler ıslahındaki önemli başarılardır.