Özet

Hypericum cinsi, tıbbi ve kozmetik faydaları olan fitokimyasallar bakımından zengin olması nedeniyle Türkiye florası için önemli bir cinstir. Hypericum bilgehan-bilgilii Basköse & Savran’ın (HEO)’nin uçucu yağ bileşimi ve biyolojik aktiviteleri bu çalışmada ilk kez analiz edilmiştir. Hypericum bilgehan-bilgilii tüm kısımlarının uçucu yağı, Clevenger tipi aparatla hidrodistilasyon yoluyla elde edilmiştir. Kimyasal bileşim, polar olmayan kolon kullanılarak GC-MS ile analiz edilmiştir. α-glukozidaz ve 5-lipoksijenaz inhibitör, sitotoksik ve DPPH radikal süpürücü aktiviteleri araştırılmıştır. Kırk sekiz bileşen tanımlanmış ve tüm bileşenlerin %97,3’ünü temsil etmiştir. İlginç bir şekilde, majör uçucular: 1-(2,4,5-trimetoksifenil)bütan-1-on (%27,7) ve 3-Metil-1-(2,4,6-trihidroksifenil)bütan-1-on (%11,2) Hypericum uçucu yağlarında ilk kez tespit edilmiştir. Yağ, 39 µg/mL’lik bir IC₅₀ değeriyle 5-lipoksijenaz enzimine karşı önemli bir aktivite göstermiştir. HEO’nun sitotoksisite potansiyeli, farklı konsantrasyonlarda, dört hücre hattına karşı araştırılmış ve IC₅₀ değerleri hafif sitotoksisitenin varlığını göstermiştir. Bu sonuçlar, H. bilgehan-bilgilii uçucu yağının biyoaktif bileşenler ve anti-enflamatuvar ajanlar için değerli bir kaynak olarak kabul edilebileceğini göstermiştir.