Özet

Tip II diyabette kullanılan ilaçların olası yan etkileri, uzun yıllardır kullanılan bitkisel kaynaklara olan eğilimi arttırmaktadır. Senecio vernalis Waldst. & Kit, Türkiye'de yaygın olarak bulunan, gıda ve halk ilacı olarak kullanılan tek yıllık Senecio L. türlerinden biridir. Bu nedenle, bu çalışmada, S. vernalis çiçeklerinin biyoaktif özellikleri (Toplam fenolik madde miktarı (TPC) ve antioksidan kapasite) ve α-amilaz, α-glukozidaz ve lipaz inhibitör aktivite potansiyeli üzerinde optimizasyon ekstraksiyon koşulları araştırıldı. Optimum ekstraksiyon koşulları %69.72 su konsantrasyonunda, 59℃'de 26.15 dakika olarak belirlenmiş ve TPC ve 2, 2‐diphenyl‐1‐picryl‐hydrazyl‐hydrate (DPPH) süpürme aktivitesinin en yüksek deneysel değerleri sırasıyla 28,14 mg gallik asit eşdeğeri (GAE) g-1 ve 3165.99 mg troloks eşdeğeri (TE)/100 g numune olarak belirlenmiştir. Tip II diyabette anahtar enzim olan α-amilaz, α-glukozidaz için 100 mg mL-1 konsantrasyonunda sırasıyla %21.32 ve %64.16 inhibisyon gözlemlendi. Senecio vernaris ekstraktı, saptanabilir bir lipaz inhibisyonu göstermedi. Sonuçlar, yüksek bir antioksidan kapasiteye sahip olan S. vernalis'in de önemli bir anti-diyabetik etkiye sahip olduğunu göstermiştir. Senecio vernalis'in gıda ve ilaç gibi birçok endüstride doğal bir kaynak olarak değerlendirilebileceği sonucuna varılabilir.