Özet

Bakır (Cu), bitki büyümesi için gerekli olan temel eser metallerden biridir. Ancak, ortamdaki yüksek miktarda Cu, bitkide toksik etki göstererek büyümeyi olumsuz yönde etkilemektedir. Diğer bir yandan, Cu akümülatörü olan Brassica nigra L., sahip olduğu özel mekanizmalar ile yüksek Cu miktarlarını akümüle edebilmekte ve bu metali farklı hücre bölümlerine taşıyarak sitoplazmadan uzaklaştırabilmektedir. Bu çalışmada, B. nigra’nın düşük Cu seviyesindeki gen anlatım profilinin tespiti amaçlanmıştır. Düşük Cu seviyesinde yetiştirilen B. nigra'nın yapraktaki Cu ile indüklenen gen anlatım profili Arabidopsis ATH1 genom çipi kullanılarak tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, B. nigra’da 95 gen yukarı regüle ve 72 gen aşağı regüle olarak tanımlanmıştır. Glutatyon S-transferaz, glutatyon redüktaz, ağır metal taşıyıcılar, doğal dirençle ilişkili makrofaj proteinleri, sitokrom p450, MYB-gibi transkripsiyon faktörü, bakır/çinko ve Fe süperoksit dismutazlar gibi Cu ile ilişkili bazı genlerin ve bazı protein kinazların yüksek oranda anlatımının olduğu saptanmıştır. Bu çalışma, fakültatif metalofit olarak tespit edilen B. nigra' nın global gen anlatım profilini sunmakta olup, moleküler bir araç olarak ileriki fitoremediasyon çalışmaları için yardımcı olacaktır.