Özet

Colchicum calcedonicum Azn, pek çok endemik bitki türünün görüldüğü Türkiye'de yayılış gösteren endemik türlerden biridir. Toprak altında uzun-oval şekilli soğanı ile genellikle 3-4 yapraklıdır. Kallus kültürü kullanarak endemik türlerin in vitro üretimi, bu türlerin korunmasında umut verici bir çalışma haline gelmiştir. Bu çalışmanın amacı, in vitro C. chalcedonicum üretimi için verimli kallus protokolünün oluşturulabilmesidir. Explantların sterilizasyonunda, 20 dk %0.25 (w/v) cıva klorür (HgCl2) kullanılmıştır. Cıva klorüre ilaveten, yüzey sterilizasyonunda 30 dk boyunca Tween 80, %6,5 NaCl ile birlikte kullanılmıştır. Bu çalışmada, 19 farklı besiyeri kullanılmış olup primer kallus oluşumu 2,4-D (2 mg L-1), 2IP (0,5 mg L-1), %3 sükroz ve %0,05 aktif karbon içeren Murashige & Skoog bazal besiyerinde elde edilmiştir. Çalışmamız, aktif karbon kullanımının primer kallus oluşumunda etkili olduğunu göstermiştir. Bu çalışma, C. chalcedonicum’un primer kallus oluşumu için ilk rapordur. Bununla birlikte, çalışmamız endemik tür olan C. chalcedonicum'un in vitro korunması ve kallus oluşum protokolünün geliştirilmesinde öncü bir çalışmadır.