Özet

Yağlı atıkların lipaz üretimi için uygun maliyetli bir substrat olarak kullanılması giderek önem kazanmaktadır. Ancak shea tohumu özütü (SNC) bu bakımdan yeterince araştırılmamıştır. Sıcak kompost bakterileri gibi termofilik kökenli lipazlar, uygun ve dirençli özellikleri nedeniyle anlamlı biyoteknolojik ve endüstriyel öneme sahiptir. Bu araştırma, Yanıt Yüzey Yöntemi (RSM) kullanılarak sıcak komposttan izole edilen termofilik lipaz üreten bakteriler tarafından lipaz üretiminin iyileştirilmesi için beslenme parametrelerinin optimizasyonunu açıklamaktadır. Bakteriler tribütirin agar plakası üzerinde izole edildi ve zeytinyağı, SNC ve bunların kombinasyonlarında lipaz üretimi için kullanıldı. Tarama için Plackett-Burman Tasarımı (PBD) ve optimizasyon çalışmaları için RSM'nin Merkezi Bileşik Tasarımı (CCD) kullanılarak, SNC substratı üzerinde lipaz üretimini etkileyen faktörler belirlendi. En güçlü dört izolattan biri olan Bacillus velezensis EAC9, 16S rRNA kullanılarak tanımlandı ve zeytinyağı ve SNC karışımında (103,66 U/mL) maksimum lipaz aktivitesi gözlendi. Bu aktivite tek başına zeytinyağından (65,22) ve SNC'den (41,72 U/mL) daha yüksekti. Optimizasyon modelinin geçerliliği doğrulandı ve % 1.0 (v/v) zeytinyağı ve Tween 80, % 1.0 (w/v) sakaroz ve % 0.1 (w/v) (NH4)2SO4 içeren optimum ortam, maksimum lipaz üretimiyle. 200 U/mL'de optimize edilmemiş ortama göre 4,79 kat artış ile sonuçlandı. Bulgular, SNC'nin, termofilik B. velezensis EAC9 tarafından lipaz üretimini arttırmak için ucuz bir substrat olarak düşünülebileceğini ve endüstriyel uygulamalar için ölçeklendirilebilecek optimal lipaz üretimi için bir beslenme parametreleri modeli önerdiğini göstermektedir.